آنچه در این مقاله می خوانید
یکی از سوالات رایج در دوران بارداری این است که تا چه زمانی یا تا چند ماهگی میتوان به برقراری رابطه زناشویی ادامه داد. بسیاری از زوج‌ها نگرانند که نزدیکی در ماه‌های پایانی بارداری ممکن است به جنین آسیب برساند یا باعث شروع زودرس زایمان شود. پاسخ به این نگرانی‌ها نیازمند درک درست از ایمنی نزدیکی در مراحل مختلف بارداری است.
آیا محدودیتی زمانی برای نزدیکی در بارداری وجود دارد؟
پاسخ کلی و قاطع به این سوال در خصوص بارداری‌های سالم و بدون عارضه این است که
خیر، در یک بارداری سالم و کم‌خطر، هیچ ماه یا هفته مشخصی وجود ندارد که نزدیکی در آن به طور خودکار ناایمن محسوب شده و باید قطع شود. برای اغلب زنان باردار که شرایط پزشکی خاصی ندارند، برقراری رابطه زناشویی تا زمانی که دردهای زایمان آغاز شود، ایمن است.
چرا میتوان تا پایان بارداری نزدیکی داشت؟ (یادآوری مکانیزم حفاظت)
دلیل اینکه نزدیکی تا پایان بارداری در موارد سالم ایمن است، به مکانیزم‌های حفاظتی طبیعی بدن زن بازمی‌گردد که از جنین محافظت می‌کنند. این مکانیزم‌ها در تمام طول بارداری، از جمله در ماه‌های پایانی، فعال هستند:
- دهانه رحم بسته و پلاگ مخاطی: دهانه رحم تا زمان شروع زایمان محکم بسته است و با یک سد مخاطی ضخیم پوشیده شده که مانع ورود هر چیزی (از جمله اسپرم یا باکتری‌ها) به داخل رحم و رسیدن به جنین می‌شود.
- دیواره‌های قوی رحم: عضلات رحم بسیار قوی هستند و از جنین در برابر فشارهای خارجی محافظت می‌کنند.
- کیسه آمنیوتیک: جنین در داخل کیسه‌ای از مایع قرار دارد که مانند ضربه‌گیر عمل می‌کند.
- موقعیت جنین در رحم: جنین در عمق رحم قرار دارد و دخول تنها در واژن اتفاق می‌افتد و به دهانه رحم یا جنین نمی‌رسد.
این ساختارهای محافظتی تا شروع فرآیند زایمان از جنین محافظت می‌کنند.
عواملی که زمان توقف نزدیکی را تعیین می‌کنند (فراتر از زمان‌بندی ثابت)
اگرچه هیچ محدودیت زمانی ثابتی برای نزدیکی در بارداری سالم وجود ندارد، اما در عمل، زمان توقف نزدیکی برای هر زوج ممکن است متفاوت باشد و این توقف معمولاً به یکی از دلایل زیر رخ می‌دهد:
- موارد منع پزشکی (مهمترین عامل): این اصلی‌ترین دلیلی است که پزشک یا ماما توصیه به قطع یا محدود کردن نزدیکی در هر مرحله‌ای از بارداری می‌کند، نه فقط در ماه‌های پایانی. وجود عوارضی مانند خونریزی واژینال، جفت سرراهی، نارسا بودن دهانه رحم، سابقه زایمان زودرس یا پارگی کیسه آب، ایجاب می‌کند که نزدیکی فوراً متوقف شود، صرف نظر از اینکه در ماه چندم بارداری هستید.
- راحتی و تمایل زوجین: با بزرگ‌تر شدن شکم در ماه‌های پایانی، تغییرات فیزیکی بدن ممکن است برقراری رابطه جنسی را دشوار، ناراحت‌کننده یا دردناک کند. خستگی، سنگینی و سایر ناراحتی‌های بارداری نیز ممکن است میل جنسی را کاهش دهند. در این شرایط، زوج‌ها ممکن است به صورت طبیعی و با توافق خود تصمیم به کاهش دفعات یا توقف نزدیکی بگیرند. عدم راحتی یا عدم تمایل مادر، دلیلی کاملاً معتبر برای توقف نزدیکی است.
- نگرانی یا ترس: برخی زوج‌ها ممکن است به دلیل نگرانی یا ترس از آسیب رسیدن به جنین در ماه‌های پایانی، حتی بدون وجود منع پزشکی، تصمیم به توقف بگیرند.
بنابراین، زمان توقف نزدیکی در بارداری بیشتر تابع وضعیت سلامت بارداری و میزان راحتی و تمایل زوجین است، نه رسیدن به یک ماه خاص.
نگرانی در مورد نزدیکی در ماه آخر و القای زایمان
یکی از نگرانی‌های رایج در خصوص نزدیکی در ماه آخر بارداری این است که ممکن است باعث شروع زودرس زایمان شود. اما همانطور که در مطالب پیشین نیز اشاره شد، در یک بارداری سالم و رسیده (معمولاً از هفته ۳۷ به بعد)، نزدیکی به طور کلی علت زایمان زودرس محسوب نمی‌شود. هرچند پروستاگلاندین‌های موجود در مایع منی و انقباضات رحمی پس از ارگاسم می‌توانند به نرم شدن دهانه رحم و احیاناً تحریک انقباضات کمک کنند، اما این تأثیر معمولاً تنها زمانی رخ می‌دهد که بدن زن از قبل آمادگی لازم برای ورود به فاز زایمان را داشته باشد. در واقع، گاهی در هفته‌های پایانی بارداری و نزدیک به موعد زایمان، ممکن است نزدیکی به عنوان یک روش طبیعی برای کمک به شروع فرآیند زایمان توصیه شود، نه عامل ایجاد خطر.
اهمیت ارتباط با شریک زندگی
همانطور که بدن در بارداری تغییر می‌کند، میل جنسی و سطح راحتی نیز ممکن است نوسان داشته باشد. برقراری ارتباط باز و صادقانه با شریک زندگی در مورد احساسات، نیازها و محدودیت‌های جسمی و عاطفی بسیار مهم است. با گفتگو می‌توانید راه‌های دیگری برای ابراز صمیمیت و حفظ ارتباط عاطفی پیدا کنید، حتی اگر نزدیکی فیزیکی در مقطعی راحت یا ممکن نباشد.
ضرورت مشورت با پزشک یا ماما
مهمترین توصیه در مورد زمان مناسب برای نزدیکی در دوران بارداری،
مشورت مداوم با پزشک متخصص زنان یا مامای معالجتان است. پزشک با بررسی وضعیت سلامت کلی شما و بارداری‌تان، هرگونه عارضه یا شرایطی را که ممکن است نزدیکی را در هر مرحله‌ای از بارداری (از جمله ماه آخر) محدود یا منع کند، تشخیص می‌دهد. توصیه‌های پزشک بر اساس وضعیت فردی شما، مهمترین راهنما برای تعیین زمان ادامه یا توقف نزدیکی است و بر هر قاعده کلی اولویت دارد.
نتیجه‌گیری
در بارداری سالم و بدون عارضه، هیچ محدودیت زمانی مشخصی برای نزدیکی وجود ندارد و میتوان تا زمان شروع دردهای زایمان به برقراری رابطه زناشویی ادامه داد. ایمنی این امر به دلیل مکانیزم‌های حفاظتی طبیعی بدن زن است که از جنین محافظت می‌کنند. زمان واقعی توقف نزدیکی در بارداری، بیشتر تابع وجود موارد منع پزشکی (به تشخیص پزشک) یا راحتی و تمایل زوجین است، نه رسیدن به ماه خاصی از بارداری. اگر بارداری شما سالم است و احساس راحتی و تمایل دارید، می‌توانید به نزدیکی ادامه دهید. اما همیشه در صورت وجود هرگونه نگرانی یا شرایط خاص پزشکی، با پزشک یا مامای خود مشورت نمایید تا از ایمنی کامل اطمینان حاصل کنید.